“Ons doel: Comfort en ruimte voor de koe”
Foto: Jelle Oosterveld (links) en Antoon Smits (rechts)
Van een traditionele grupstal uit de Sovjettijd naar een ruim modern melkveebedrijf. Het bedrijf van de families Smits en Theeuwes in Oekraïne heeft door de jaren heen een flinke transformatie ondergaan. Inmiddels zijn er twee nieuwe ligboxenstallen in gebruik genomen en is de bestaande stal gerenoveerd om de koeien meer comfort te bieden. Zowel in de nieuwe als bestaande stal kunnen de koeien genieten van het comfort van de Friesian Island koematras en de ruimte van de Wisconsin ligbox.
Het Noord-Brabantse echtpaar Antoon Smits en Myke van der Avoird streken in 2008 neer in het Oekraïnse dorpje Haivoron, 80 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Kiev. Antoon, zoon van een varkensboer, besloot na zijn studie aan de HAS Den Bosch te vertrekken naar Oekraïne. “Ik wilde zelf ondernemen en in Oekraïne waren er mogelijkheden”, verklaart hij zijn keuze voor dit land. Samen met zijn kompaan Victor Theeuwes kocht hij een voormalig staatsmelkveebedrijf met 3.500 hectare en 350 koeien. Inmiddels is het bedrijf flink gegroeid én gemoderniseerd.
Swipe naar rechts voor meer foto's >
Van 7 liter naar 33 liter per koe per dag
Antoon vertelt: “Toen we in 2008 het bestaande bedrijf overnamen stonden alle koeien nog aan de ketting in de grupstal. De productie lag gemiddeld op 7 liter per koe per dag”, blikt Smits terug op de beginperiode. Nu, jaren later, ziet het bedrijf er totaal anders uit en worden er 1350 koeien gemolken met 1400 stuks jongvee. De koeien worden drie keer daags gemolken in een 24x2 melkput. “We zijn intussen van 7 kg naar 33 kg melk per koe per dag gestegen”, vertelt Smits tevreden. “Ons doel is om door te groeien naar 2000 koeien met een productie van 40 liter per koe per dag”, stelt hij als realistisch doel voor de komende jaren.
Antoon en Myke zijn inmiddels teruggekeerd naar Brabant zodat hun kinderen Nederlands onderwijs kunnen volgen. De Nederlandse bedrijfsleiders Jelle Oosterveld en Erik Jan de Jong, beide boerenzoon, zorgen voor de dagelijkse gang van zaken op het bedrijf in Oekraïne. Antoon pendelt iedere twee weken van Nederland naar Oekraïne.
Bouw nieuwe stallen project Oekraïne
Swipe naar rechts voor meer foto's >
‘Je wilt dat ze comfortabel liggen’
Nadat drie jaar geleden de eerste nieuwbouw stal is opgeleverd met plek voor 400 koeien, is inmiddels ook de tweede ligboxenstal van 36x180 meter in gebruik genomen. Koecomfort staat hoog in het vaandel bij de veehouder en dit zie je terug in de stal. “Onze focus ligt met name op de goede gezondheid van onze dieren. Koeien die goed in hun vel zitten hebben doorgaans weinig problemen”, stelt Smits en voegt toe: “Bovendien produceert een koe wanneer ze ligt, dus je wilt dat ze comfortabel kan liggen.”
Een aantal jaren terug maakte Antoon voor het eerst kennis met Cowhouse tijdens de Eurotier beurs in het Duitse Hannover. “De gedachte van Cowhouse sprak ons erg aan”, geeft de veehouder aan. “Ze denken vanuit de koe. Je wilt de koe de ruimte geven en haar zo min mogelijk beperken zodat ze hun natuurlijke gedrag kunnen vertonen. Daarom hebben wij gekozen voor comfortabele matrassen en ligboxen waarin de koe genoeg ruimte heeft om zich vrij te kunnen bewegen.” In de nieuwste stal kunnen de koeien genieten van het Friesian Island koematras en de ‘Comfort Zone’ Wisconsin ligboxen. Daarnaast zijn er Au-2-Matic koeborstels geplaatst. “Met de Wisconsin ligbox heeft de koe de ruimte en wordt ze niet gehinderd door obstakels”, geeft de veehouder aan. Naast de nieuwbouwstal is ook de bestaande stal voorzien van Friesian Island koematrassen en Au-2-Matic koeborstels. “Hier lagen de koeien op beton met een laagje stro. Om ook hier het juiste comfort te bieden hebben we de stal gerenoveerd en voorzien van nieuwe matrassen, koeborstels en zijwand ventilatie”, geeft de ondernemer aan.
Rubber niet geschikt
De keuze voor het Friesian Island koematras was snel besloten. “Van alle matrassen die ik heb gezien vond ik de Friesian Island het beste. Naast de Dutch Mountain is dit het meest comfortabele matras die er momenteel is”, stelt Smits. “Er zijn veel rubberen varianten, maar dit is niet geschikt voor een koe. Rubber en huid gaan niet samen”, stelt Smits. “Dat geeft juist schuurplekken en dikke hakken. Een koe beweegt de hele tijd en dat gaat schuren. Bovendien condenseert rubber veel en geeft het geen grip.”
Swipe naar rechts voor meer foto's >
'Het valt op dat de koeien graag liggen'
“Op het Friesian Island matras hebben de koeien goede grip waardoor ze beter en makkelijker opstaan. Bovendien kunnen we de boxen makkelijker schoonhouden”, vertelt Antoon. “Er heerst rust in de stal en het valt ons op dat de koeien graag liggen. Dit horen we ook vaak van mensen die hier komen kijken. Ondanks dat er tijdens de bouw veel gebeurd op het terrein, zoals de machines die op en aan rijden, zijn de koeien rustig”, geeft de ondernemer tevreden aan.
De nieuwe stal en comfortabele inrichting hebben een positief effect op de gezondheid van de koeien. “Ze laten de tocht goed zien. Daarnaast hebben we weinig problemen met de klauwen en de hakken. Dit valt wel op”, geeft Smits aan. De nieuwe koeienstallen en de renovatie van het bestaande gedeelte werpt zijn vruchten af voor de ondernemer. “We hebben straks minder overbezetting en de koeien genieten van meer ruimte, frisse lucht en comfort. Al deze elementen hebben ervoor gezorgd dat we zijn gestegen in het aantal liters.”
Renovatie bestaande stal
Positief richting de toekomst
De realisatie van de rest van het nieuwbouwproject gaat gestaag door. De spanten voor de verdubbeling van de ligboxstallen staan er al en het nieuwe onderkomen voor de droge koeien en de afkalfstallen is bijna klaar. De ondernemers zien de toekomst van het Oekraïense melkveebedrijf positief tegemoet. “We zijn tevreden met de nieuwe koeienstal en we hopen in de komende jaren door te groeien naar 2000 koeien op deze locatie.”
Bedrijfsgegevens
Melkveebedrijf ‘AF Rozvolozhzhya’ in Oekraïne wordt gerund door de Brabantse Antoon Smits en Myke van der Avoird. Hier melken ze 1350 koeien met 1400 stuks jongvee op 5.000 hectare land. De gemiddelde melkproductie ligt rond 33 liter per koe per dag met 3,85% vet en 3,30% eiwit. Het kiemgetal is 12 en het celgetal ligt rond de 100. De melk wordt geleverd aan zuivelfabriek Danone. De melk wordt gebruikt voor babyvoeding waardoor er strenge eisen aan de kwaliteit worden gesteld. Daarom wordt er op het bedrijf extra veel aandacht aan de gezondheid van de veestapel geschonken.